Czym jest
Video Dla Demokracji (VDD ) ?
Video Dla Demokracji (Deep Democracy Video) (VDD) to metoda twórczej pracy z grupami wyrastającą z dwóch źródeł będących inspiracją dla tego nowatorskiego nurtu terapii i techniki pracy z grupami oraz społecznościami. Pierwsze ze źródeł to słynny „Fogo-Process” zainicjowany, przeprowadzony i rozwijany od 30 lat przez kanadyjskiego naukowca i filmowca Dona Snowdena (oraz jego kontynuatorów po jego śmierci). Drugą, zasadniczą inspiracją jest idea Głębokiej Demokracji wyrastająca z terapeutycznej praktyki z małymi i dużymi grupami szczególnie w obszarze pracy z konfliktami powstającymi na styku grup oraz przedstawicieli mniejszości, osób ze środowisk defaworyzowanych i marginalizowanych.
Fogo-Process wywodzi się z eksperymentalnych i bardzo nowatorskich działań pro-społecznych przeprowadzonych w 1967 roku przez Dona Snowdena na wyspach Fogo u wschodnich wybrzeży Nowej Funlandii. Mieszkające tam niewielkie grupy osadników, które nie miały ze sobą kontaktu i utrzymywały się głównie z rybołówstwa cierpiąc z powodu ubóstwa oraz pogarszającej się koniunktury. Rząd kanadyjski zaplanował przesiedlenie mieszkańców i wiele innych działań mających na celu poprawę sytuacji tych ludzi. W 1967 r. Don Snowden wraz ze współpracownikami odwiedził kilka grup rybaków mieszkających na ogromnym terytorium i wykorzystał techniki filmowe do udokumentowania ich wypowiedzi, przemyśleń oraz pomysłów na rozwiązanie dręczących ich problemów i poprawy warunków życia. Mieszkańcy (wraz ze Snowdenem) pracowali nad kształtem i treścią filmu, po czym gotowy materiał był pokazywany w licznych małych, oddalonych od siebie osadach.
Mieszkańcy osad ze zdumieniem zauważali, że w różnych częściach wyspy wszyscy mają takie same problemy oraz, że wspólne, zjednoczone działania mogą skutecznie im zaradzić. Mieszkańcy wyspy stworzyli koncepcję skutecznych rozwiązań przydatnych w ich sytuacji. Te rozwiązania różniły się od propozycji odległego o tysiące kilometrów rządu. Film wraz z konkretnymi propozycjami został pokazany politykom w Ottawie (stolicy kraju), którzy nie mieli czasu, żeby odwiedzić mieszkańców wyspy. W wyniku dialogu nawiązanego za pomocą przekazu filmowego, działania i polityka rządu uległa zmianie zgodnie z propozycjami wyspiarzy przedstawionymi w filmie. Don Snowden, aż do swojej śmierci w Indiach w 1984 r. z wielkim powodzeniem wprowadzał Proces z Fogo w wielu regionach całego Świata.
Od tego czasu, wraz z rozpowszechnieniem się różnych technik video Proces z Fogo jest twórczo adoptowany w przeróżnych obszarach życia społecznego takich jak: obrona praw człowieka i marginalizowanych mniejszości, demokracja uczestnicząca na terenach wiejskich i miejskich, ustalanie budżetów partycypacyjnych, środek wyrazu i przekazu mniejszości niepiśmiennych, niesłyszących, jako narzędzie terapeutyczne dla szerokiej rzeszy osób objętych opieką medyczną włącznie z dziećmi i osobami z diagnozą psychiatryczną, ochrona środowiska, zrównoważony rozwój, obrona praw człowieka w tym praw dzieci.
Video Dla Demokracji (VDD) pozwala wyrazić i usłyszeć głos mniejszości dzięki czemu spychani na margines ludzie biedni, bez wykształcenia (niepiśmienni), bezdomni, dzieci ulicy, itd. mogą zostać USŁYSZENI I ZOBACZENI.
Demokracja bez udziału świadomości jest tyranią
Powyższe słowa wypowiedziane przez prof. J.J. Hendricksa z California State University wskazują na fakt, że rządząca większość może stać się tyranem dla tych, którzy w demokratycznych wyborach głosowali inaczej niż większość. Głęboka Demokracja zwraca uwagę na konieczność konsensusu oraz świadomości rządzącej większości. Głęboka Demokracja jest także ważnym aspektem i fundamentem Psychologii Zorientowanej na Proces, która jako jedna z nielicznych szkół psychoterapii kładzie wyjątkowo mocny nacisk na środowiskowe i społeczne czynniki warunkujące dobrostan psychologiczny oraz somatyczny człowieka. W tym nurcie psychologii zakłada się, że terapeuta (facylitator) nie może unikać ani odpowiedzialności społecznej, ani politycznej, ani wpływu jaki może mieć na społeczeństwo. Dlatego facylitatorzy Psychologii Zorientowanej na Proces zdobywają rozległą wiedzę i praktykę w pracy z konfliktami społecznymi, a przede wszystkim poznają dynamikę oddziaływania rang i przywilejów różnicujących społeczności oraz szkolą się w pracy z konfliktami powstającymi na gruncie nierówności społecznych.
Sama idea Głębokiej Demokracji jest zdobywającym coraz większą popularność podejściem, które zakłada, że we współczesnym świecie muszą być reprezentowane i przedstawione wszystkie stanowiska oraz głosy, w szczególności głosy grup i osób marginalizowanych, defaworyzowanych oraz świadomie bądź nieświadomie wykluczanych społecznie. Co więcej, idea głębokiej demokracji idzie dalej wskazując na konieczność włączenia w dyskurs społeczny naszych emocji, które powstają w wyniku niemożliwych do uniknięcia i wyeliminowania różnic społecznych, kulturowych, barier, rang i przywilejów bardzo często niezbyt skutecznie maskowanych stosowaną polityką politycznej poprawności.
Praktyka pracy z konfliktem stosowana w tej, rozwiniętym przez Arnolda Mindella metodzie pracy z grupami wykazała, że pomijanie lub choćby niedostateczne usłyszenie głosów mniejszości jest przyczyną nie tylko zubażania różnorodności społeczeństwa, ale także powoduje frustrację wiodącą do aktów świadomego bądź nieświadomego sabotażu a nawet terroryzmu.
Praktyczne zastosowanie idei głębokiej demokracji nosi nazwę Pracy ze Światem (WorldWork) i jest niezwykle skutecznym narzędziem stosowanym w pracy z konfliktami o podłożu etnicznym, klasowym, religijnym, itd. Facylitatorzy i terapeuci psychologii zorientowanej na proces skutecznie pracowali z przeciwstawiającymi się sobie grupami w miejscach zapalnych konfliktów etnicznych takich jak Izrael/Palestyna, Irlandia Północna, Bośnia/Hercegowina/Kosowo, Rosja itd.
Idea połączenia Procesu-Fogo Dona Snowdena z narzędziami Psychologii Zorientowanej na Proces stosowanymi w pracy z grupami i ze światem została opracowana przez Roberta Palusińskiego, pedagoga i terapeutę Psychologii Zorientowanej na Proces, który jako pierwszy zaczął wprowadzać tę nowatorską metodę pracy z grupami w życie. Wyjątkowość i podstawowy walor metody Video Dla Demokracji (VDD) polega na tym, że proces uczenia się jest niemal całkowicie ukierunkowany na wydobywanie wiedzy z zasobów dostępnych uczestnikom warsztatów. Podczas zajęć i wszelkich innych działań uczestnicy są PODMIOTEM a nie przedmiotem nauczania. Żaden facylitator czy nauczyciel nie dysponuje wiedzą, którą podczas zajęć dzielą się i przedstawiają w udokumentowanej formie sami uczestnicy zajęć. Cała sztuka polega na aktywizacji potencjału uczestników i pokazania dotychczas nieujawnianej wiedzy. Na tym polega wyjątkowa zaleta zajęć VDD.
